9 april 2025
De kracht van een patiëntgerichte inrichting

De eerste indruk die patiënten krijgen, wordt vaak bepaald door de inrichting van je praktijk. Een patiëntgerichte inrichting is meer dan alleen een esthetische keuze. Het is een krachtig instrument om een bepaalde sfeer te creëren en om je patiënten zich op hun gemak te laten voelen. Door rekening te houden met de specifieke noden van je doelgroep, kun je een omgeving creëren die niet alleen functioneel is, maar ook bijdraagt aan een positieve patiëntervaring.
1. Waarom een patiëntgerichte inrichting essentieel is voor je praktijk
Een patiëntgerichte inrichting kan op verschillende manieren bijdragen aan het succes van je praktijk:
- Positieve patiëntervaring: Patiënten voelen zich welkom en op hun gemak.
- Verminderde stress: Een rustige en kalme omgeving draagt bij aan een gevoel van ontspanning.
- Verhoogde klanttevredenheid: Tevreden patiënten komen graag terug en zullen je praktijk aanbevelen.
- Een professioneel imago: Een goed ingerichte praktijk straalt professionaliteit en zorg uit.

2. Hoe creëer je een patiëntgerichte inrichting die werkt?
Het begint met het begrijpen van je doelgroep. Wie zijn jouw patiënten? Zijn het gezinnen met jonge kinderen, ouderen, mensen met een beperking of patiënten met specifieke medische behoeften? Door inzicht te krijgen in die noden, kun je een praktijkruimte creëren die perfect aansluit bij hun wensen.
A. Patiënten met neurologische aandoeningen:
Mijn ervaring met het ontwerpen van een interieur voor een kinesistenpraktijk die zich richt op patiënten met neurologische aandoeningen heeft me de unieke uitdagingen en mogelijkheden van deze doelgroep laten zien. Ik geloof sterk in een samenwerkingsaanpak; door de expertise van de klant over hun praktijk te combineren met mijn ervaring in interieurarchitectuur, kunnen we samen een functionele en esthetisch aantrekkelijke ruimte creëren. Het creëren van een patiëntgerichte inrichting was hierbij van groot belang. In deze praktijk kwamen patiënten met neurologische aandoeningen over de vloer zoals Parkinson, MS, ALS, cerebrale parese en Huntington (o.a.). Deze patiënten hebben vaak te maken met beperkte mobiliteit, stijfheid, trillingen, evenwichtsproblemen en sensorische stoornissen. Een toegankelijke praktijkruimte is dus belangrijk voor hun welzijn.

- Bewegingsruimte: Zorg voor voldoende ruimte rondom meubels en apparatuur om te manoeuvreren met hulpmiddelen.
- Deuren: Kies voor deuren die gemakkelijk opengaan, bijvoorbeeld met schuifdeuren of deuren met automatische openers.
- Vloeren: Naast antislipmatten kun je ook kiezen voor vloeren met een natuurlijke grip, zoals kurk of tapijt.
- Zitplaatsen: Bied diverse zitopties aan, zoals stoelen met verschillende hoogtes en armleuningen.
- Tafelhoogte: Zorg ervoor dat tafels op een comfortabele hoogte staan voor mensen die in een rolstoel zitten.
- Zorg voor voldoende verlichting, ook op de vloer.
- Vermijd onzichtbare hoogteverschillen, zoals bij overgangen tussen verschillende vloermaterialen. Zelfs een klein verschil van enkele millimeters kan valgevaar veroorzaken.
- Parkeergelegenheid: zorg voor ruime parkeerplaatsen dicht bij de inkomdeur.
B. Gezinnen met jonge kinderen:
Als moeder van een vierjarige weet ik als geen ander hoe uitdagend een bezoek aan de huisarts kan zijn (Als jij ooit een kleuter hebt gehad weet je zeker wat ik bedoel 🙂 ). Proberen te luisteren naar de dokter terwijl je een energieke kleuter in toom houdt… het is een kunst op zich! Daarom geloof ik sterk in het creëren van een omgeving waar kinderen zich kunnen bezighouden, zodat ouders of verzorgers zich kunnen concentreren op het gesprek met de arts. Enkele tips om het jouw als praktijkhouder makkelijk te maken:

- Het begint in de wachtkamer: Zorg voor een kinderhoekje met speelgoed, boeken en zitjes waar kinderen zich kunnen bezighouden.
- Kleine kinderen maken rommel 🙂 . Wandspeelgoed, magneetbordjes of een krijtbord kunnen soms praktischer zijn.
- Kies voor comfortabele meubels waar ouders met kinderen op hun gemak (samen) kunnen zitten. Voor praktijken waar veel kinderen over de vloer komen, kies ik vaak voor wachtbanken, kleine kindjes nemen niet zoveel plaats in als een stoel.
- Kies krasbestendige materialen, vermijd scherpe hoeken en breekbare voorwerpen.
- Balie: Kleine deugnietjes willen al eens op ontdekking gaan, maak de balie onbereikbaar voor kleine kinderen om ongelukken te voorkomen. Overweeg een lage balie of een afscheiding.
- Kabinetten: Voorzie in de kabinetten een kleine speelmand of bak met speelgoed, zodat kinderen zich kunnen bezighouden terwijl de ouders met de arts praten.
- Hygiëne: Vergeet niet dat speelgoed regelmatig gereinigd moet worden om de verspreiding van bacteriën te voorkomen, maak het jezelf dus niet te moeilijk.
C. Ouderen:
Bij het inrichten van een praktijkruimte waar regelmatig ouderen over de vloer komen, denken we vaak aan zitcomfort. Maar voor een optimale patiëntgerichte inrichting gaat het verder dan enkel de algemene comfortbegrippen. Denk aan de specifieke uitdagingen waarmee ouderen te maken kunnen krijgen, zoals verminderde mobiliteit, visuele beperkingen en cognitieve veranderingen. Uit mijn ervaring heb ik geleerd dat volgende punten belangrijk zijn:



- Kies stoelen met een zithoogte van minimaal 45 cm, stevige armleuningen, een rechte rugleuning en eventueel een ondersteunend kussen, zodat ouderen gemakkelijk kunnen opstaan en comfortabel kunnen zitten.
- Zorg voor heldere, gelijkmatige verlichting zonder schittering of reflecties, gebruik lampen met een hoge kleurweergave-index (CRI) en overweeg nachtverlichting in gangen en toiletten waar geen daglicht komt om de oriëntatie te bevorderen.
- Gebruik grote, duidelijke letters en pictogrammen met een hoog contrast op de bewegwijzering, plaats borden op ooghoogte, zorg voor goede verlichting van de borden en overweeg vloerstickers met pijlen als je een grote praktijk hebt.
- Kies voor vloeren met een antislipoppervlak, vermijd hoogpolig tapijt en losliggende kleedjes, en zorg ervoor dat er geen drempels zijn om valpartijen te voorkomen.
- Gebruik contrasterende kleuren voor vloeren en wanden om de diepteperceptie te verbeteren, en vermijd drukke patronen en felle kleuren die verwarrend kunnen zijn.
D. Mensen met een beperking:
Bij de start van een nieuw project merk ik vaak dat klanten bezorgd zijn over de regelgeving rond toegankelijkheid. Dat is begrijpelijk, want het kan een complex en soms overweldigend onderwerp zijn. Daarom schreef ik eerder al deze uitgebreide blogpost, om helderheid te scheppen en praktische tips te bieden. Hieronder vind je de meest voorkomende en impactvolle tips voor het inrichten van een toegankelijke praktijk:
- Deuren: Zorg voor voldoende brede deuren die gemakkelijk opengaan. Automatische deuren zijn ideaal.
- Toiletten: Voorzie in aangepaste toiletten met voldoende ruimte en beugels.
- Balies: Zorg voor een balie die in hoogte verstelbaar is of een gedeelte heeft dat laag genoeg is voor mensen in een rolstoel.
- Routes: Alle routes moeten breed genoeg zijn voor een rolstoel (150 cm op plekken waar men moet kunnen draaien) en vrij van obstakels.
- Gebruik duidelijke en contrasterende kleuren.
- Vermijd obstakels op de vloer.

E. Patiënten met angst:
Misschien een vreemde ‘doelgroep’, maar in veel praktijken komen mensen over de vloer met angsten, op de een of andere manier. Denk aan een tandartsbezoek dat men te lang heeft uitgesteld, een bezoek aan de arts met een vervelend persoonlijk probleem, een afspraak bij een psycholoog waar men over intieme of persoonlijke details wil praten, enzovoort. Probeer daarom deze patiënten het zo rustig en comfortabel mogelijk te maken, zodat ze op een kalme manier je kabinet binnenstappen.

- Creëer een rustige en kalmerende sfeer met zachte kleuren en natuurlijke materialen. Aardse kleuren zoals groen, blauw en bruin geven een gevoel van rust.
- Denk aan de akoestiek. Denk bijvoorbeeld aan de geluiden die afkomen vanuit de kabinetten (de tandarts bijvoorbeeld).
- Verminder zintuiglijke prikkels zoals harde geluiden (hakken op een tegelvloer) of harde verlichting
- Bied afleiding met tijdschriften, een tv of muziek.
- Privacy: Zorg voor voldoende ruimte tussen zitplaatsen om privacy te garanderen.
- Nog verder gaan? Gebruik subtiele, aangename geuren zoals lavendel of citrus om een gevoel van ontspanning te bevorderen.
F. Patiënten die op zoek zijn naar luxe en comfort:
Sommige patiënten zijn op zoek naar ‘meer’. Misschien wil jij je praktijk onderscheiden door een meer exclusieve of zelfs luxueuze ervaring te bieden. Denk aan concepten zoals een dermatoloog die zich richt op cosmetische procedures, een implantoloog die geavanceerde tandheelkundige ingrepen uitvoert, enzovoort. Voor deze patiënten is een hoogwaardige en comfortabele omgeving essentieel.

- Gebruik natuurlijke materialen zoals massief hout, marmer, of kwalitatief leer, en kies stoffen met een rijke textuur zoals fluweel of kasjmier, waarbij je let op een gladde, foutloze afwerking voor een luxe uitstraling.
- Let op de details met designverlichting, kunstwerken en stijlvolle accessoires, zorg voor een consistent kleurenpalet dat rust en elegantie uitstraalt, en investeer in meubilair met een tijdloos design dat comfort en stijl combineert.
- Combineer directe en indirecte verlichting met dimbare opties om een warme en intieme sfeer te creëren, en let op de kleurtemperatuur van de verlichting (rond 2700K) voor een gezellige sfeer.
- Bied extra services aan, zoals koffie en thee of tijdschriften ie aansluiten bij de interesses van deze doelgroep.
- Zorg voor voldoende geluidsisolatie in de behandelkamers en wachtruimtes, gebruik scheidingswanden of aparte kamers om de privacy van de patiënten te waarborgen, en zorg ervoor dat de medewerkers discreet omgaan met de persoonlijke informatie van de patiënten.
3. De voordelen van een patiëntgerichte inrichting:
Een patiëntgerichte inrichting bereik je door de inrichting van je praktijk af te stemmen op de kenmerken van je doelgroep. Dit creëert een omgeving waar patiënten zich prettig voelen. Dit draagt niet alleen bij aan een positieve patiëntervaring, maar kan zelfs leiden tot meer loyaliteit.
4. Mis jij een doelgroep?
Ik heb geprobeerd om een zo breed mogelijk scala aan doelgroepen te behandelen, maar misschien mis ik nog een belangrijke groep. Zijn er nog andere specifieke patiëntengroepen waar jij aan denkt bij het inrichten van je praktijk? Laat het me weten, zodat we samen kunnen blijven leren en verbeteren!

Debora Bielen